Το 1947 ο
ζωγράφος William Βaziotes , ένας από τους εκπροσώπους του
αφηρημένου εξπρεσιονισμού , έγραφε " σήμερα είναι δυνατόν να ζωγραφίσεις
έναν πίνακα με την αταραξία ενός αρχαίου Έλληνα και την αγωνία του Van Gogh". Και πραγματικά ο ίδιος το κατάφερε.
Αποφάσισα να
επικοινωνήσω το έργο του στην τάξη μου (αρχικά στο νηπιαγωγείο κι έπειτα στο
τμήμα τέχνης που συντονίζω) . Τα παιδιά άλλωστε αγαπούν τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό,
ιδίως τα νήπια που για εκείνα μια μουτζούρα στο χαρτί τους κρύβει μια ολόκληρη
ιστορία.
Επικεντρώθηκα
στο έργο του με τίτλο " Κύκλωπας".
Σκέφτηκα
αρχικά να κάνω μια σύνδεση με την γνωστή ιστορία του Κύκλωπα ,όταν όλα
ανατράπηκαν στο συλλογισμό μου, καθώς διάβασα την πηγή έμπνευσης του Baziotes.
Τον πίνακα
τον εμπνεύστηκε από μια βόλτα του στο ζωολογικό κήπο του Bronx. Εκεί του έκανε εντύπωση ένας ρινόκερος : Αρχικά του έκανε εντύπωση απο
μακριά το μέγεθος του ζώου , έπειτα το κέρας του αλλά όσο πλησίαζε του έκανε εντύπωση η
ματιά του. Παγερή , σχεδόν απόκοσμη. Μπροστά του έστεκε ο ρινόκερος ως άλλος
γίγαντας, ένας Κύκλωπας.
Και τώρα η
πρόκληση. Πως μπορείς να επικοινωνήσεις το έργο του Baziotes
σε παιδιά 4
και 5 ετών? Ας το δοκιμάσουμε !
Ταξίδι τέχνης "
Ελευθερώστε τον ρινόκερο"
-Η αφήγηση γίνεται θεατρικά ενώ
χρησιμοποίησα μουσικά όργανα , όπως μεταλλόφωνο και ταμπουρίνο. Επίσης ο
αποδομημένος πίνακας έγινε απο χαρτιά κάνσον, ενώ η συναρμολόγηση του
πραγματοποιήθηκε παράλληλα με την αφήγηση.-
Κάπου μακριά απο εδώ σε ένα μέρος της
Αφρικής..
(ακούγεται ο ήχος του μεταλλόφωνου)
..ζούσαν ρινόκεροι που όλη τους την
ζωή την περνούσαν τρώγοντας τα αγαπημένα τους φυτά , κυλιόντουσαν στην δροσερή λάσπη και άλλοτε απλά πλατσούριζαν στην μεγάλη λίμνη. Όλα στην ζωή τους κυλούσαν όμορφα
και ήρεμα , όπως πρέπει να είναι μια ζωή χαρούμενη για έναν ρινόκερο..όταν
ξαφνικά..
( ήχος ταμπουρίνου)
..μια μέρα, άνθρωποι αιχμαλώτισαν
έναν απο τους ρινόκερους.
Ο ρινόκερος ταξίδεψε χιλιόμετρα
μακριά απο το σπίτι του, ο ρινόκερος έφυγε μακριά απο την λίμνη που πλατσούριζε
, μακριά απο την δροσερή λάσπη του τόπου του και τα φυτά που αγαπούσε να τρώει
.
Ο ρινόκερος πια είχε ένα νέο σπίτι.
Οι άνθρωποι του έδωσαν ένα νέο σπίτι
που το ονόμαζαν ζωολογικό κήπο.
Εκεί άνθρωποι όλη μέρα μικροί και
μεγάλοι, έστεκαν και τον παρατηρούσαν. Όπως και ο ρινόκερος .
Έστεκε ακίνητος και παρατηρούσε τους
ανθρώπους.
Μια μέρα ένας άνθρωπος που αγαπούσε
την ζωγραφική πολύ, ο William Baziotes, επισκέφτηκε τον ζωολογικό κήπο.
(εμφανίζω μπροστά στα παιδιά ένα πράσινο χαρτί )
Απο μακριά είδε το τεράστιο ζώο. Το
πρώτο πράγμα που του έκανε εντύπωση ήταν το μεγάλο κέρατό του.
(Αρχίζω να συναρμολογώ τον πίνακα του
Baziotes παράλληλα με την αφήγηση)
Πλησίασε να δει καλύτερα.
Ο ρινόκερος ήταν μεγάλος. Σαν
γίγαντας έστεκε δίπλα στους ανθρώπους.
Έπειτα πρόσεξε τα γκρίζα κάγκελα του
κελιού του.
Παρατήρησε το μεγάλο μάτι του.
Έφυγε απο τον ζωολογικό κήπο αλλά δεν ξέχασε
τον ρινόκερο. Αργά το ίδιο βράδυ , καθώς ζωγράφιζε άσκοπα , ο ρινόκερος
εμφανίστηκε στο χαρτί του.
Πρώτα το κέρας του, έπειτα ο μεγάλος όγκος του
ζώου , τα κάγκελα , το μεγάλο μάτι του.
Στάθηκε το χέρι του για μια στιγμή στο σώμα του ρινόκερου. Εκεί άφησε μια
τρύπα.
(Δείχνουμε τον πρωτότυπο πίνακα..επίσης γιατί άφησε μια τρύπα ο ζωγράφος ?)
Η αφήγηση σταματά.-
Ρωτάμε τα παιδιά:
"Ποιός θέλει να ελευθερώσει τον
ρινόκερο απο τον ζωολογικό κήπο?"
"Πώς μπορούμε να τον
ελευθερώσουμε?"
Με τον ίδιο τρόπο που ο Baziotes τον ονειρεύτηκε, μέσα απο την τέχνη.
Παίρνουμε τους χάρτινους ρινόκερους και τους
αφήνουμε ελεύθερους στον κόσμο της φαντασίας .
Και σε άλλες ζωγραφιές ο ρινόκερος
ξαναγυρνά στην Αφρική,
βρίσκει φίλους..
κάθεται δίπλα σε τεράστια δέντρα ..
και νιώθει χαρά επιτέλους
Η μικρή τρύπα στην καρδιά του έχει
κλείσει , τα παιδιά τον φαντάζονται χαρούμενο στον κόσμο που πρέπει να ανήκει.
Τέλος μεταμορφωνόμαστε οι ίδιοι σε
ρινόκεροι, που πλατσουρίζουν στην λίμνη , κυλιούνται στην υγρή λάσπη και τρώμε φυτά
..κάπου μακριά στην Αφρική με όχημα την φαντασία μας.
-Το ταξίδι τέχνης έγινε στο νηπιαγωγείο Συβότων .
