Ας ταξιδέψουμε στο έργο του Picasso GUERNICA

Κανόνες ταξιδιού:

1.Δεν αποκαλύπτουμε την ιστορία που κρύβεται πίσω απο τον πίνακα.

2.Δεν επιτρέπονται οι κανόνες στα ταξίδια τέχνης.

Ας δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά να παρατηρήσουν καλά τον πίνακα με τη βοήθεια της μουσικής. Θα ακούσουμε δύο συνθέσεις και μετά την ακρόαση θα συζητήσουμε ποιά μελωδία ταιριάζει καλύτερα στην Guernica.Το πρώτο κομμάτι συνέθεσε ο Chopin και το δεύτερο είναι το πρελούδιο της όπερας Carmina Burana του Carl Orff. Oι δυο συνθέσεις γεννούν διαφορετικά αισθήματα όπως θλίψη, ηρεμία, ένταση.

Αν ήταν μουσική λοιπόν ο πίνακας, ποιά μουσική θα ήταν?

Τα παιδιά συνήθως επιλέγουν διαφορετικά απο αυτό που περιμένουμε και οι εξηγήσεις τους είναι τόσο ευφάνταστες! Τα παιδιά εξηγώντας την επιλογή της μουσικής, θα σας περιγράψουν τον πίνακα για να δικαιολογήσουν την αποφασή τους. Να είστε σίγουροι οτι θα αναγνωρίσουν οτι το έργο απεικονίζει τη βιαιότητα του πολέμου.

Παιχνίδια με το σώμα:

-Λέω μια λέξη που ταιριάζει στον πίνακα. Μπορώ να την αναπαραστήσω με το σώμα μου?

-Μεταμορφώνομαι σε ένα περίεργο πλάσμα. Πώς περπατάει? Σχηματίζω ένα περίεργο σώμα , αποτελούμενο απο δυο σώματα. Δοκιμάζουν να περπατήσουν.

-Τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες αναπαριστούν με τα σωματά τους την Guernica.

Και αν υπήρχε ειρήνη, πώς θα μεταμορφωνόταν ο πίνακας σας? Τα παιδιά σχηματίζουν με τα σωματά τους , μια ειρηνική Guernica.

Παιχνίδια φαντασίας

Ο Picasso στον πίνακα ζωγράφισε με μια συγκεκριμένη μορφή τον πόλεμο. Ποιά είναι αυτή ? Γιατί επέλεξε τον ταύρο ως σύμβολο του πολέμου?

-Ποιό ζωό εσείς θα επιλέγατε ως σύμβολο πολέμου?

Ποιό ζώο θα επιλέγατε ως σύμβολο ειρήνης?

Γιατί?

Αποκάλυψη ιστορίας:

Όταν οι γερμανοί είδαν τη Guernica ρώτησαν τον Picasso αν αυτός την είχε ζωγραφίσει. Εκείνος αρνήθηκε.

-Εσείς την ζωγραφίσατε, απάντησε.

Η ισπανική πόλη Guernica βομβαρδίστηκε ολοσχερώς απο τους Γερμανούς , σκορπώντας τον θάνατο σε χιλιάδες κατοίκους.

Εικαστική δραστηριότητα:

Σε χαρτί του μέτρου ζωγραφίζουμε τους κατοίκους της Guernica σε καιρό ειρήνης.

Τα έργα ανήκουν στους μαθητές του 18ου δημοτικού σχολείου Ιωαννίνων.

Και όμως σας λέω στον πίνακα κρύβεται μια πεταλούδα

αλλιώς ο Τριβέλιαν δεν θα τον ονόμαζε ο τροχός και η πεταλούδα!

Οι επίμονοι συνταξιδευτές μου, κοίταξαν τον πίνακα απο μακριά, απο κοντά, ενας δοκίμασε να τον κοιτάξει από ψηλά, και τέλος τον πήραν στα χέρια τους και τον γύρισαν σβούρες, όταν στο τέλος τα δάχτυλα τους συμφώνησαν στο ίδιο σημείο

-ώστε εκεί ήταν τόση ώρα!

ονειρευτήκαμε τις δικές μας φανταστικές πεταλούδες, τις βρήκαμε χρώματα , ονόματα, και πετάξαμε όπως αυτές.

Ποιά μουσική θα επέλεγαν για την βόλτα τους πάνω στο τροχό?

Έπειτα πήραμε μπογιές, χαρτιά πολύχρωμα, τον πίνακα του τριβέλιαν για έμπνευση, και φέραμε στη ζωή τις δικές μας υπερρεαλιστικές πεταλούδες των παιδικών μας χρόνων.

                                Η Ηρώ ονειρεύτηκε μια γενναία πεταλούδα

                               Ο θοδωρής προτίμησε μια κυβιστική πεταλούδα

                           τις πεταλούδες μας τις ονειρευτήκαμε παρέα με τον

           και για το τέλος..

                            κάποιες πεταλούδες ήταν πλασμένες μονάχα από αισθήματα

ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΔΕΥΤΕΣ : ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΟΝΙΤΣΑΣ

OTAN ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ ΒΥΘΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ...

φαντάζουν σουρεαλιστικά περίεργα!

επαναδιατυπώστε τη φύση με φαντασία και ζωγραφίστε υπερεαλιστικές αράχνες! Μην ξεχάσετε να γράψετε μια ιστορία για την περίεργη αράχνη σας!

ROBERT DESNOS " ΑΡΑΧΝΗ ΜΕ ΜΟΥΣΤΑΚΙ" 1932

                            "Ζωγραφίζω την δική μου σουρεαλιστική αράχνη, όπως ο Desnos!"

με αφορμή τον πίνακα του Robert Desnos

https://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Desnos

ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΙ ΤΟ ΜΠΛΕ ΤΟΠΙΟ ΤΟΥ MIRO

  

                                                     γνωριμία με τον υπερρεαλισμό

Ο Σωτήρης ονειρεύτηκε πελώρια άσπρα κύματα 

O Δημήτρης ονειρεύτηκε μια γέφυρα και έναν καρχαρία να της κάνει παρέα

Η Εβελίνα ονειρεύτηκε πως τα πολύχρωμα χαρτάκια έχουν μαχαίρια και πως τα βρήκαν από το κόκκινο ψάρι, όσο για τον ήλιο εκείνος ήταν ένας ήλιος από κάποια άλλη μακρινή χώρα

Η Σάρα ονειρεύτηκε  κίτρινα αστέρια και ψάρια και έναν πιγκουίνο που πετάει

Τα υπερρεαλιστικά έργα ονειρεύτηκαν οι μαθητές του Νηπιαγωγείου Ελεούσας στην Άρτα

o VINCENT ΗΤΑΝ ένα ΝΤΡΟΠΑΛΟ ΑΓΟΡΙ ΩΣΠΟΥ...

To video μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εισαγωγή πριν από την εικαστική δράση.

Εστιάζουμε στον ντροπαλό χαρακτήρα του Van Gogh με σκοπό να βιώσουν τα παιδιά ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι να εκφράσουν αυτά που νιώθουν για τον κόσμο γύρω τους ακόμη και αν δεν βρίσκουν τις σωστές λέξεις.

Πάντα υπάρχει ένα χρώμα για κάθε σκέψη!

Ονειρεύομαι την έναστρη νύχτα του Vincent Van Gogh

Kαλώς ήρθατε στον μαγικό κόσμο του Van Gogh!

Ο Vincent σαν ήταν μικρό παιδί αγαπούσε να κοιτά τον ήλιο , τα αστέρια , τον ουρανό! Aγαπούσε τα ξανθά ηλιοτρόπια  , τα πράγματα που έστεκαν μόνα τους, τις αμυγδαλιές και τα χρώματα!

Ήθελε τόσο να μοιραστεί με τους ανθρώπους όλα εκείνα τα αισθήματα που τον κατέκλυζαν σαν κοιτούσε τα πράγματα αυτά! Μα πόσο δύσκολο για εκείνον να πλησιάσει τους ανθρώπους . Σαν μεγάλωνε και γινόταν άντρας, οι εντυπώσεις του για τον κόσμο ολοένα θέριευαν και γρήγορα αποζήτησε τρόπους για να ξεχυθούν σαν ποτάμι απο μέσα του. Και μέσα σ'αυτό το ποτάμι της δημιουργίας  άφησε τους άλλους ανθρώπους να κολυμπήσουν  και να ανακαλύψουν τον τρόπο που ονειρευόταν τον κόσμο,  σαν έστεκε μόνος και τον παρατηρούσε.

Άρχισε να ζωγραφίζει. Ο,τι δεν μπόρεσε να ξεστομίσει σε ανθρώπου αφτί, τώρα τα άπλωνε όλα εκείνα τα μυστικά αισθήματα με χρώματα πάνω σε δεκάδες καμβάδες.

Σήμερα θα ταξιδέψουμε στο όνειρο του Vincent μέσα από δραστηριότητες βιωματικής τέχνης και θα νιώσουμε για λίγο πως είναι να κολυμπάς στο δημιουργικό ποτάμι του Vincent Van Gogh. Πως θα το καταφέρουμε αυτό? Με την βιωματική τέχνη!

Οι δραστηριότητες που ακολουθούν  σχεδιάστηκαν  για νήπια  και για παιδιά δημοτικού , ενώ εσύ με την σειρά σου μπορείς να τα τροποποιήσεις αναλόγως ποιοί θα είναι οι συνταξιδευτές σου στο όνειρο του Van Gogh.

Aς Ξεκινήσει το ταξίδι!

Σκοπός μας είναι αρχικά να κεντρίσουμε την περιέργεια των παιδιών για τον πίνακα. Γι αυτό ας μην το κάνουμε τόσο εύκολο και ας παρατείνουμε την αγωνία τους για το πως μπορεί να φαντάζει ο πίνακας. Ο άλλος στόχος της δραστηριότητας είναι να προσπαθήσουμε να δεσμεύσουμε το μάτι του μαθητή όση περισσότερη ώρα γίνεται πάνω στον πίνακα. Τα παιδιά συνηθισμένα στην κουλτούρα της εναλλασσόμενης εικόνας , δίνουν πολύ λίγη προσοχή στην εικόνα, χωρίς να της δίνουν τον δέοντα χρόνο για να καταβυθιστούν μέσα στο νόημα ή το αίσθημα που θέλει να απεικονίσει ο καλλιτέχνης.

Χωρίστε τα παιδιά σε δυάδες. Το ένα παιδί κοιτά τον πίνακα ενώ το άλλο παιδί του έχει γυρισμένη πλάτη. Το πρώτο παιδί παρατηρεί τον πίνακα και αρχίζει να τον περιγράφει στο δεύτερο παιδί με σκοπό ο τελευταίος να μπορέσει να ζωγραφίσει τον πίνακα μόνο μέσω δια της περιγραφής του πρώτου.

-Βλέπω ένα κυπαρρίσι, είναι νύχτα , έχει αστέρια, είναι θαμπά, τα σπίτια είναι μικρά...

το παιδί αναγκάζεται να δεσμευτεί με τον πίνακα και να τον παρατηρήσει όσο γίνεται καλύτερα για να το περιγράψει στο άλλο παιδί, το οποίο θέτει ερωτήσεις, ζητά οδηγίες και ανυπομονεί να γυρίσει και να δεί αν η ζωγραφιά του μοιάζει με τον πίνακα!

Ήρθε η ώρα να βυθιστούμε στο όνειρο του Van Gogh. Χρησιμοποιούμε ανοιχτές ερωτήσεις , δηλαδή ερωτήσεις στις οποίες η απάντηση δεν θα είναι ένα ναι ή ένα όχι!

Ερωτήσεις προς αποφυγή: Ωραίος ο πίνακας? Είναι νύχτα? Έχει σπίτια?

Όχι έτσι δεν πρόκειται να συζητήσουμε περί του πίνακα ! Ονειρευόμαστε γύρω από τον πίνακα, δεν κάνουμε δημοσκόπηση!

Ανοιχτές ερωτήσεις:

Ανέβα στο κυπαρρίσι , τι νιώθεις εκεί ψηλά? Τι μυρίζεις? Ακούς κάποιον ήχο? Τα φώτα των σπιτιών είναι αναμμένα, τι κάνουν οι άνθρωποι μέσα εκεί? Τι σκέφτονται ? Τι σκεφτόταν ο Van Gogh όταν κοιτούσε τον ουρανό? Αν μιλούσαν τα αστέρια τι θα έλεγαν? Αν ήταν μέρα τι θα άλλαζε στον πίνακα? Αν είχε χρώματα ημέρας θα άλλαζαν και τα αισθήματα σου καθώς τον κοιτάζεις? Αν ανέβεις στο κυπαρίσσι και κοιτάξεις πιο μακριά , ποια θα ήταν η συνέχεια του πίνακα?

Ωραία η συζήτηση αλλά πρέπει να ξεπιαστούμε ! Είναι πολύ σημαντικό η εναλλαγή στάσεων και αισθημάτων ! Τα παιδιά ενθουσιάζονται με την πολυτροπία ενώ στην μονοτονία μιας δραστηριότητας αρχίζει η γκρίνια !

Αν ο πίνακας ήταν μουσική, ποιά θα ήταν?Μπορούμε να την ακούσουμε?

Εάν ήταν κίνηση ποιά θα ήταν? Μπορούμε να την χορέψουμε?

Ένα παιχνίδι αφής:

Με πηλό ή πλαστελίνη προσπαθήστε να κάνετε τον έναστρο ουρανό , το τελικό αποτέλεσμα δεν θα είναι για τα μάτια άλλα για τα χέρια. Χαιδέψτε τις τρισδιάστατες δίνες των αστεριών, τις αιχμηρές πευκοβελόνες και ο,τι άλλο σας έκανε εντύπωση και το μετασχηματίσατε σε τρισδιάστατο όγκο.Ψηλαφίστε τα έργα των  συμμαθητών σας!

Ο Van Gogh ζωγράφισε τον πίνακα χρησιμοποιώντας κυματοειδείς κινήσεις . Ας παρατηρήσουμε τι γραμμές χρησιμοποίησε:

Κοιτάω μια συγκεκριμένη γραμμή του πίνακα. Συγχρόνως την αποτυπώνω στο χαρτί χωρίς να αφήνω το μολύβι απο τα χέρια μου. Δεν επιτρέπεται να κοιτάξω τι ζωγραφίζω παρά μόνο έπειτα απο δυο λεπτά ! Τι παρατηρώ σε αυτό που σχεδίασα?

Ας αναπαραστήσουμε την κυματοειδή πινελιά του με το χέρι , με το πόδι , με το σώμα!

Μια ομαδική εικαστική δραστηριότητα:

Μοιράζουμε στα παιδιά μπλε, κίτρινα, καφέ, πράσινα χαρτιά Α4. Τους ζητάμε να γράψουν ένα όνειρο τους, μια επιθυμία τους , έναν φόβο τους. Αυτά είναι προσωπικά και κανένας άλλος δεν θα τα διαβάσει! Τα κόβουμε σε πολλά κομμάτια και έπειτα τα κολλάμε σαν collage πάνω σε χαρτί του μέτρου, στο οποίο έχουμε ζωγραφίσει με μολύβι την έναστρη νύχτα. Το χαρτί του μέτρου είναι τόσο μεγάλο ανάλογα με τα παιδιά της ομάδας. Δεν χρειάζεται απαραίτητα ψαλίδι καθώς μπορούμε να τα κόβουμε και με το χέρι προσαρμόζοντας τα κάθε φορά στο μέγεθος που θέλουμε.

Το αποτέλεσμα? Ο πίνακας μας χρωματίστηκε από δεκάδες όνειρα και φόβους , καθώς κοιτάμε το έργο μας , εκείνο έχει προσωπική αξία για τον καθένα ξεχωριστά! Έχει μέσα του κρυμμένα όλα τα μυστικά αισθήματα μας! Αυτό άλλωστε δεν έκανε και ο Vincent Van Gogh?

Εάν παίζεις με παιδιά νηπιαγωγείου , μπορείς να κάνεις έναν πίνακα αναφοράς με λέξεις συναισθημάτων, χαρά, λύπη, θυμός.. οι οποίες θα συνοδεύονται από την αντίστοιχη έκφραση. Τα νήπια μπορούν μόνα τους να αντιγράψουν στο χαρτί τους το συναίσθημα που θέλουν. Φυσικά πάντα προτείνεις την επιλογή της υπαγόρευσης!

Εάν οι ταξιδευτές  είναι πολλοί "τρέξε" παράλληλα μια δεύτερη ομαδική εργασία. Σε ένα κάνσον άσπρο χαρτί ζωγράφισε με μολύβι την έναστρη νύχτα (εάν τα παιδιά είναι μεγάλα μπορούν και μόνα τους). Ζητήστε να προσθέσουν τα χρώματα. Σκοπός να χρησιμοποιήσουν άλλα χρώματα απο αυτά που επέλεξε ο Van Gogh. Στο τέλος συγκρίνετε τους δυο πίνακες, του  Vincent και το δικός σας. Τα διαφορετικά χρώματα μας γεννούν νέα αισθήματα?

Μια ατομική εργασία:

Ζωγραφίζω ένα δάσος που έχει αισθήματα! Φοβάται ή είναι χαρούμενο?
Ας ζωγραφίσουμε χρησιμοποιώντας κυματιστές και σπειροειδείς πινελιές.

Σειρά σου και καλό ταξίδι!

To ταξίδι τέχνης πραγματοποιήθηκε στο 15 ο δημοτικό Ιωαννίνων, στα πλαίσια του μηνιαίου project 
'Κυριακές με τέχνη". Ευχαριστώ θερμά το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων για το κάλεσμα!

Προτεινόμενη μουσική για χαλάρωση και ζωγραφική!